Erkən klimaks və onun əlamətləri
Klimaks - hər hansı bir qadının həyatında təbii bir dövrdür.
Təbiət tərəfindən uşaqların doğuşu və dünyaya gəlməsi üçün ayrılmış vaxt (münbit dövr) başa çatdıqda baş verir. Hormonal fonun tsiklin dalğalanmaları tədricən zəifləyir, yumurtlama yox olur, menstrual qanaxma dayanır. Bir qadının həyatındakı son menstruasiya menopoz adlanır və postmenopozal dövr daha bir il də davam edir, sonra menopoz ümumiyyətlə başa çatır.
Niyə qadınlarda erkən klimaks baş verir?
Hormonal tənzimlənmənin başlanğıcı hər bir qadında fərdi olaraq baş verir, lakin erkən yaşda klimaks əsasən bir çox xəstəliklərlə əlaqələndirilir. Bu 100 orta yaşlı qadından təxminən birində baş verir, zaman keçdikcə insidensiya artır. Ağırlaşmış irsiyyət, travma, yumurtalıqların iltihabı və törəmələri, onların xaric edilməsi, funksiyasının medikamentoz və ya toksiki yolla sönməsi cavan yaşlarda qadın cinsi hormonlarının səviyyəsinin azalmasına səbəb olur. Menopoz 35-40 yaşlarında başlayırsa, vaxtından əvvəl klimaks adlanır. Hormon çatışmazlığı ilə əlaqədar "istilik gəlmə" müşahidə olunur: üz, bəzən hətta gövdənin yuxarı hissəsi də qızarır, güclü tərləmə baş verir, qəflətən təngnəfəslik tutmaları baş verir. Pasiyent əsəbi və ağlağan olur, onun yuxusu və əmək qabiliyyəti pozulur.
Xəstəlik nə qədər erkən ortaya çıxsa, nəticəsi daha pis olar.
Ginekologiya sahəsinin bəzi mütəxəssislərinin fikrincə yumurtalıqların funksiyasının erkən itirilməsi bütün hallarda onların xaric edilməsi və ya tükənmiş yumurtalıqlar sidnromu ilə bağlı olmur.
Klimaksın fizioloji dövr olmasına baxmayaraq, onun erkən inkişafı çox zaman (60-80%) müxtəlif orqan və sistemlərdə fərqli ifadə dərəcəsinə malik patoloji dəyişikliklərlə müşayiət olunur. Bu bütün zəncirin beyin qabığı və vücudu şüurlu olmayan avtonom sinir sistemi ilə əlaqələri var. Tənzimləmənin bu və ya digər bağlantısındakı hər hansı bir təsir pozuntuya səbəb ola bilər. Bu patoloji vəziyyətin səbəblərini xatırlasaq, əksər hallarda onlara təsir göstərmək mümkün olmadığını görərik. Beləliklə, etiotropik terapiya praktik olaraq istifadə edilmir. Erkən klimaks zamanı nə etmək lazımdır? Əvvəlcə bir ginekoloqa müraciət etməlisiniz.
Erkən klimaksın qarşısını almaq üçün balanslaşdırılmış həyat tərzi keçirmək, reproduktiv orqanların sağlamlığına nəzarət etmək, ildə ən azı 1 dəfə mama-ginekoloqun müayinəsində olmaq, qarın boşluğunun travmalarından uzaq olmaq, az travmatik cərrahi müalicə üsullarına üstünlük vermək məsləhət görülür.
